Fakty na temat alkoholu i zdrowia

Coraz więcej osób pije alkohol regularnie, i to w coraz większych ilościach. Alkohol wiąże się często ze świętowaniem i odprężeniem, ale także ze wstydem i niepowodzeniem, kiedy nie potrafi się kontrolować własnego spożycia alkoholu.

‎‎Łatwo wierzyć w to, że problem alkoholowy dotyka wyłącznie innych. Problem alkoholowy wiąże się często z problemami społecznymi takimi jak bezrobocie czy bezdomność. Jednak większość osób pijących za dużo alkoholu rzadko ma problemy, które widać z zewnątrz. Podobnie jak ludzie, którzy za dużo palą, za dużo jedzą lub mają za mało ruchu, prowadzą całkiem zwyczajne życie, mają pracę, rodzinę, przyjaciół i mieszkanie.

Prawie milion osób w Szwecji ma nawyki alkoholowe, które zwiększają ryzyko wystąpienia wielu problemów zdrowotnych i szkód, włączając w to uzależnienie od alkoholu. Większość z nich sama nie ma poczucia, że pije za dużo i nie myśli o tym, że alkohol może prowadzić do problemów zdrowotnych, jednak alkohol i tak wpływa na ich organizmy. Z tego tekstu dowiesz się, w jaki sposób.

Jaka ilość alkoholu jest ryzykowna?

Ryzykowne spożycie alkoholu to picie 14 lub więcej standardowych dawek alkoholu tygodniowo w przypadku mężczyzn lub 9 albo więcej standardowych dawek alkoholu tygodniowo w przypadku kobiet. Upojenie alkoholowe zawsze pociąga za sobą ryzyko. Jeśli mężczyzna wypije przy jednej okazji więcej niż 4 standardowe dawki alkoholu, a kobieta więcej niż 3 standardowe dawki alkoholu, albo jeśli mają we krwi ponad 0,6 promila alkoholu, zostaną uznani za pijanych, niezależnie od tego, czy tak się czują czy nie. Picie mniejszych ilości od podanych powyżej uznaje się za umiarkowane spożycie alkoholu.

Standardowa dawka alkoholu odpowiada butelce mocnego małego piwa (0,33 l), kieliszkowi wina (100-150 ml) lub jednemu drinkowi/koktajlowi o zawartości 40 ml wódki.
Jedno duże mocne piwo (0,5 l) odpowiada 1,5 standardowej dawki alkoholu.
Butelka wina (0,75 l) zawiera 6 standardowych dawek alkoholu.
Butelka wódki (0,75 l) zawiera 18 standardowych dawek alkoholu.

Czy picie małej ilości alkoholu może być korzystne dla zdrowia?

Wiele osób czytało, że umiarkowane spożycie alkoholu może być nawet korzystne dla zdrowia. Uważa się, że u starszych osób pijących małe ilości alkoholu może występować mniejsze ryzyko chorób układu krążenia i cukrzycy. Badacze nie są obecnie zgodni, czy alkohol rzeczywiście zapewnia taki efekt ochronny. Prawda jest taka, że alkohol ma za dużo szkodliwych skutków ubocznych, aby można go było polecać dla zdrowia.

Picie umiarkowanych ilości alkoholu bez upijania się pociąga za sobą w większości przypadków tylko niewielkie zagrożenia medyczne, o ile nie jesteś w ciąży, nie cierpisz na depresję albo nie zażywasz niektórych leków. W takich przypadkach nie należy w ogóle pić alkoholu.

Jaki wpływ wywiera na Ciebie alkohol?

Jeżeli wejdzie się do pubu w piątkowy wieczór, to prawdopodobnie spotka się wiele osób, które mają powyżej 0,8 promila alkoholu we krwi. Istnieją jednak eksperymenty badawcze, które wykazują, że człowiek czuje się najlepiej zanim przekroczy 0,5 promila. Często popełniamy błąd sądząc, że będziemy się jeszcze lepiej bawić, jeśli wypijemy jeszcze więcej, chociaż wcześniej przekonaliśmy się, że wcale tak nie jest. Poniżej opisano, jak różna zawartość alkoholu we krwi wpływa na uczucia i zachowania*.

0,2 promila: Zauważalne są pierwsze skutki alkoholu. Jest Ci ciepło, czujesz odprężenie i masz dobry nastrój. Maleje Twoja samokrytyka.

0,5 promila: Czujesz podekscytowanie i pozbywasz się zahamowań. Wydłuża się Twój czas reakcji, a ruchy stają się mniej precyzyjne. Następuje zaburzenie oceny sytuacji i pogarszają się Twoje możliwości odbierania informacji.

0,8 promila: Zaczynasz zachowywać się hałaśliwie, a Twoje ruchy stają się nieskoordynowane. Widzisz gorzej niż zwykle. Czuć od Ciebie alkohol i występuje nadmierna pewność siebie.

1,0 promil: Mówisz bełkotliwie i jest Ci trudniej kontrolować zarówno mięśnie, jak i uczucia.

1,5 promila: Zaczyna Ci być trudno utrzymać równowagę i możesz się przewrócić. Możesz doznać gwałtownego wybuchu emocji i może zrobić się niedobrze.

2,0 promile: Trudno Ci mówić i prosto chodzić. Widzisz podwójnie.


3,0 promile: Nie rozumiesz, co się dzieje i jesteś na granicy utraty przytomności.


4,0 promile: Tracisz przytomność. Oddychasz powoli i grozi Ci śmierć z powodu zatrucia alkoholowego.

*Nie można dokładnie stwierdzić, jak zawartość alkoholu wpływa na daną osobę, ponieważ u osób, które piją dużo i od dawna, rozwija się tolerancja alkoholu i nie wpływa on na te osoby w równie dużym stopniu jak na innych. Pamiętaj o tym, że ryzyko szkód i problemów zdrowotnych związanych z alkoholem nie zmniejsza się tylko dlatego, że ktoś posiada większą tolerancję alkoholu.

Jak wysokie spożycie alkoholu wpływa na zdrowie?

Alkohol dociera do wszystkich organów i zasadniczo wpływa na całe ciało, zarówno wnętrze jak i zewnętrze człowieka. Według Światowej Organizacji Zdrowia, WHO, ponad 60 chorób ma związek z wysokim spożyciem alkoholu. Ludzie nie muszą być uzależnieni od alkoholu, żeby cierpieć na choroby związane z alkoholem; zapadają na nie również osoby, które dużo piją, a wcale nie są uzależnione od alkoholu.

Mózg
Nawet małe ilości alkoholu pogarszają Twoją ocenę sytuacji, zdolność myślenia, pamięć i zdolność reakcji. Gorzej śpisz i alkohol wpływa na Twoje uczucia. Intensywne i długotrwałe spożycie alkoholu prowadzi do kurczenia się mózgu, może powodować u Ciebie ataki epilepsji, otępienie lub inne choroby mózgu.
Depresja
Intensywne spożywanie alkoholu istotnie zwiększa ryzyko zapadnięcia na depresję. Połowa spośród wszystkich samobójstw w Szwecji ma związek z alkoholem.
Serce i naczynia krwionośne
Niskie i umiarkowane spożycie alkoholu nie działa wyraźnie szkodliwie na serce i naczynia krwionośne. Jednak picie dużych ilości alkoholu niesie ryzyko wystąpienia uszkodzeń. Picie alkoholu powoduje u Ciebie wzrost tętna i ciśnienia krwi. Rośnie ryzyko wystąpienia różnego rodzaju zaburzeń rytmu serca, na przykład migotania przedsionków. Nie można zalecać spożycia alkoholu w celu zapobiegania chorobie wieńcowej.
Ciąża
Zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn wysokie spożycie alkoholu obniża płodność. Jeśli matka pije, alkohol oddziałuje na płód na wszystkich etapach ciąży, ale szczególnie na pierwszym z nich, również zanim matka dowie się, że jest w ciąży. Jeżeli jesteś kobietą, która jest w ciąży lub planuje zajść w ciążę, najlepiej całkowicie powstrzymaj się od alkoholu.
Wątroba
Alkohol zwiększa ryzyko raka wątroby i jest częstą przyczyną stłuszczenia wątroby, zapalenia wątroby i marskości wątroby.
Skóra
Wysokie spożycie alkoholu zwiększa ryzyko wystąpienia lub prowadzi do pogorszenia łuszczycy, egzemy i innych dolegliwości skórnych.
Żołądek
Wysokie spożycie alkoholu zwiększa ryzyko wystąpienia zapalenia i nadkwasoty żołądka.
Szkielet
Wysokie spożycie alkoholu zwiększa ryzyko wystąpienia osteoporozy i dny moczanowej.
Krew
Alkohol blokuje zdolność wytwarzania krwinek białych przez szpik kostny i może prowadzić do anemii.
Infekcje
Alkohol oddziałuje na szpik kostny wpływając na krwinki białe, które mają chronić organizm przed infekcjami. Prowadzi to do większej liczby infekcji, na przykład nawracających i długotrwałych przeziębień.
Rak
Alkohol zwiększa ryzyko raka wielu organów. Istnieje wyraźny związek między spożyciem alkoholu a rakiem jamy ustnej, rakiem wątroby, rakiem piersi i rakiem jelita grubego.

Jakie inne zagrożenia niesie ze sobą duże spożycie alkoholu?

Wypadki
Pod wpływem upojenia alkoholowego podejmuje się większe ryzyko. Co roku ok. 3000 osób traci życie w wypadkach w Szwecji. W prawie jednej trzeciej z nich w tle pojawia się alkohol. Sprawcami znacznej części wypadków są osoby, które zazwyczaj piją niewiele lub umiarkowanie, ale od czasu do czasu upijają się.

Przemoc
Według statystyk przestępczości znaczna część zarówno przypadków pobicia, jak i innych przestępstw związanych z przemocą ma łączy się ze spożyciem alkoholu przez sprawcę i/lub ofiarę.

Problemy z relacjami
Wysokie spożycie alkoholu może być przeszkodą w komunikacji i pogorszyć relacje z bliskimi. Ponad milion osób w Szwecji, które mieszkają z kimś, kto spożywa za dużo alkoholu, deklaruje, że wywiera to na nie negatywny wpływ.

Palenie tytoniu a alkohol
Działania różnych używek łączą się ze sobą, na przykład alkohol i nikotyna wpływają na ten sam ośrodek przyjemności w mózgu. Ponadto wydaje się, że nikotyna zwiększa wrażliwość na alkohol. Dla osoby, która pragnie zmienić spożycie alkoholu byłoby zatem korzystnie jednocześnie przestać palić lub żuć tytoń. Podobnie może być łatwiej rzucić palenie, jeżeli jednocześnie ogranicza się lub przestaje się pić alkohol.

Czym jest uzależnienie od alkoholu?

Uzależnienie od alkoholu oznacza picie dużych ilości alkoholu pomimo, że wywiera to negatywne skutki na zdrowie, relacje i kontakty społeczne danej osoby. Osobę pijącą często ciągnie do alkoholu i trudno jej ograniczyć ilości wypijanego alkoholu. Często, ale nie zawsze, rozwija się tolerancja na alkohol, co sprawia, że trzeba pić więcej, aby uzyskać efekt, albo może występować zespół abstynencyjny, który może wiązać się z wieloma nieprzyjemnymi doznaniami, gdy przestanie się pić. Dla wielu osób uzależnienie oznacza, że alkohol odgrywa centralną rolę w życiu kosztem tego, co kiedyś było ważne, na przykład, relacji, kariery czy zainteresowań. W bardzo wielu przypadkach osoba uzależniona zdaje sobie sprawę, że alkohol jest problemem, a mimo to nie potrafi ograniczyć picia alkoholu albo zerwać z tym.

Przy uzależnieniu od alkoholu występuje zazwyczaj 6 poniższych elementów. Rozpoznanie uzależnienia od alkoholu wymaga zaistnienia przynajmniej trzech spośród nich w ciągu ostatnich 12 miesięcy:

• silna potrzeba lub przymus picia alkoholu, lub „ciąg”
• trudności w ograniczaniu ilości wypijanego alkoholu lub „utrata kontroli”
• spożycie alkoholu prowadzi do tego, że mniej czasu poświęca się na pracę, zainteresowania czy spędzanie czas u z innymi ludźmi
• osiągnięcie takiego samego efektu jak kiedyś wymaga wypicia większej ilości alkoholu (tolerancja)
• drżenie rąk, poty lub niepokój po ograniczeniu lub zakończeniu picia (abstynencja)
• osoba nie przestaje pić, chociaż wie, że alkohol prowadzi do problemów fizycznych i psychicznych

Czy jesteś gotowy wprowadzić zmiany w swoim piciu alkoholu?

Wiele osób sądzi, że bardzo trudno jest zmienić swoje spożycie alkoholu. Jednak większości osób przychodzi to znacznie łatwiej niż rzucenia palenia i pod wieloma względami jest podobne do zmiany nawyków żywieniowych czy rozpoczęcia uprawiania sportu.

Z pewnością uważasz, że picie alkoholu ma zarówno plusy, jak i minusy – najczęściej tak jest. Jednak co przeważa? Tylko Ty sam możesz zdecydować, co jest ważne dla Ciebie i na czym Ci zależy. Możesz albo postępować w dalszym ciągu tak jak dotychczas, albo zmienić swoje spożycie alkoholu.

Niezależnie od tego, czy już zdecydowałeś, czy jeszcze się wahasz, dobrze jest uzmysłowić sobie, jakie argumenty są ważne dla Ciebie i dla tej osoby, którą pragniesz się stać.

Wytycz sobie cel

Nie musisz decydować, jak masz postępować przez resztę swojego życia. Jeśli chcesz przeprowadzić zmianę, dobrze jest mieć oparcie w postaci wyraźnie wytyczonego celu na określony czas. Jednak co będzie rozsądne? Czy powinieneś ograniczać się i pić z umiarem, czy bardziej będzie Ci pasowało nie picie alkoholu przez pewien czas?

Zacznij wprowadzać zmiany

Zadbaj o to, aby w codziennym życiu dokonać pewnych zmian, które pomogą Ci osiągnąć cel. Może to być na przykład brak zapasu alkoholu w domu, picie napojów bezalkoholowych zamiast alkoholu, częstsze spędzanie czasu ze znajomymi, którzy potrafią Cię wspierać albo znalezienie nowego miłego zajęcia w czasie, w którym wcześniej piłeś alkohol.

Przeanalizuj własne zachowania

Niezależnie od tego, dlaczego kiedyś zacząłeś za dużo pić, Twoje spożycie alkoholu jest obecnie związane z Twoim dniem powszednim, Twoimi przyzwyczajeniami i rutynowymi czynnościami. Jeśli dowiesz się jakie sytuacje, myśli i uczucia łączysz z alkoholem, uzyskasz większą możliwość wpływania na swoje spożycie alkoholu w kierunku, na którym Ci zależy.

Znajdź nowe alternatywy

Czasami używasz alkoholu jako krótkotrwałego rozwiązania innych problemów, z którymi się borykasz (na przykład kłopotów ze snem, stresu czy problemów z relacjami z innymi). Jeśli zaczniesz wprowadzać nowe przyzwyczajenia lub znajdziesz lepsze rozwiązania problemów, które Cię dotykają, będzie Ci łatwiej powstrzymać się od picia zbyt dużych ilości alkoholu.

Skorzystaj z pomocy

Dobrze jest mieć kogoś, z kim można porozmawiać, kto pomoże Ci wyjaśnić Twoje myśli i uczucia i kto będzie Cię wspierać w zmianie, której pragniesz dokonać, niezależnie od tego, czy tą osobą jest przyjaciel, członek rodziny czy osoba zajmująca się profesjonalnie udzielaniem takiej pomocy.

Nie poddawaj się za szybko

Traktuj zmianę dotyczącą spożycia alkoholu jako długofalowy cel. Pogódź się z tym, że po drodze mogą się zdarzyć niepowodzenia i kroki w niewłaściwym kierunku, ale nie skupiaj się na tym szczególnie i nie pozwól, aby Cię to powstrzymało. Masz tyle prób, ile tylko potrzebujesz, aby zmienić swoje spożycie alkoholu.

Jeśli chcesz porozmawiać o swoim spożyciu alkoholu z pracownikiem służby zdrowia, masz prawo do poufności. Możesz również skorzystać z pomocy tłumacza. Więcej na ten temat przeczytasz na stronie 1177.se.
https://www.1177.se/pl-pl/Stockholm/other-languages/other-languages/